Historia Regionu
Tomaszów Lubelski Bełz Rawa Ruska
Gmina Lubycza Królewska
Mosty Małe, most na Sołokiji, 24.07.1938 roku. Jest to prawdopodobnie jedyna znana fotografia na której widoczna jest cerkiew w Mostach. Cerkiew zniszczona została w czasie II WS, różne źródła podają różne daty, my mając informacje przekazane przez świadków wydarzeń wiemy ze została zniszczona podczas ostrzału w 1941 roku. Osoby na fotografii nie są znane, jednak sadząc po rysach twarzy mężczyzny, jest to zapewne Paweł Sapieha, właściciel Siedlisk, Mostów, Hrebennego i Raty, prawdopodobnie w towarzystwie żony Virgillii i dwóch nierozpoznanych osób. Źródło- AGAD.
Jedyna znana mi osobiście pocztówka z Hrebennego z lat PRL-u. Cerkiew pod wezwaniem św Mikołaja, lata 60-te XX wieku. Fot. autorstwa L. Sempoliński. XVII wieczna cerkiew zbudowana została w latach 1697-1700. Przebudowana została w 1882. Do parafii należały cerkwie filialne w Małych Mostach i Siedliskach. Pojawiają się fakty ze cerkiew mogła zostać wzniesiona już w 1685 r. wraz z erekcją parafii, a przywileje "wspierające" jej powstanie podpisał w 1671 roku król Michał Tomasz Wiśniowiecki (Wcześniej poprzednia cerkiew w Hrebennym uzyskała przywilej od króla Zygmunta III Wazy w roku 1617). Remontowana i częściowo przebudowana w 1797 r. - prawdopodobnie przekształcono lub dodano wówczas babiniec oraz wzniesiono obok cerkwi dzwonnicę i bramkę. Odnawiana w 1832 r. oraz w 1872 r. kiedy zapewne dobudowano zakrystię, a także w l. 1958-9 i 1976. W 2009 r. cerkiew została poddana kompleksowym pracom remontowo-konserwatorskim obejmującym: przywrócenie gontowego pokrycia dachu, wymianę więźby dachowej, stolarki okiennej i drzwiowej; remont i obicie gontem ścian. W 2012 r. przeprowadzono remont dzwonnicy obejmujący m.in.: wymianę elementów konstrukcyjnych, szalunku i podłogi oraz remont bramki. Od lat 50. cerkiew pełniła funkcję kościoła fil. rzym.-kat., obecnie jest siedzibą par. gr.-kat. należącej do dekanatu przemyskiego i, podobnie jak wcześniej, służy wiernym obu obrządków. Pocztówka wydana tylko w 1000 egzemplarzy, z których jeden ubogaca naszą prywatną kolekcje.
Wierzbica. Fotografie z prywatnych zbiorów, które udostępniła Pani Lidia Marciniuk. Dziękujemy.
Cerkiew w Lubyczy, 1915 rok
Hrebenne lata 40-te. Po wytyczeniu granicy zezwolono w Hrebennem na spotkanie rozdzielonym rodzinom. Prawdopodobnie to jedyne takie spotkanie w tym regionie w tamtym okresie, wszystkie następne odwołano bez podawania przyczyny. Większość rodzin miała następną okazje na spotkanie dopiero w pod koniec lat 80-tych. Fotografia nigdy wcześniej nie była publikowana i pochodzi ze zbiorów prywatnych Ryszarda Gawrysia.
Wkroczenie wojsk c.k do wsi pod Lubyczą. Lipiec 1915. Kolekcja prywatna.
Teniatyska. Zabudowa gospodarcza, fotografia z początkowych lat 60-tych. Fotografa z kolekcji Gawrysia Ryszarda.
Pałac w Siedliskach. Fotografia znajduje się w książce Z. Pizun, M. Lewko, Z dziejów parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Siedliskach, Siedliska 2003, Wydanie I, str. 108.
Jeńcy wojenni Wrześniowej Bitwy pod Rawą Ruską.Napis niemiecki: jeńcy maszerują do punktu zbornego, o samej bitwie można poczytać http://www.ulan-wolynski.org.pl/biuletyn45.html.
List z 1897 roku nadany z Lubyczy, kolekcja własna;
Pracownicy nadleśnictwa Tomaszów na początku lat 50 -tych. Fotografia wykonana w Siedliskach Tomaszowskich, w tle traktor bulldog prawdopodobnie firmy Lanz. Kolekcja Gawrysia Ryszarda.
Frida Kämpffe 14 letnia córka ówczesnych właścicieli Lubyczy i okoliczny folwarków. Kolekcja prywatna.
Żurawce. Stara od ponad stu lat nieistniejąca drewniana cerkiew, w 1912 roku wybudowano na miejscu tej drewnianej cerkwi murowaną cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża. Historia cerkwi w Żurawcach sięga drugiej połowy XV wieku.
Kornie i Teniatyska. Dzwonnica przy cerkwi rok 1987 i 1990, fotografie zamieszczone w kwartalniku “Ochrona Zabytków” nr 1 z 1993 roku.
LINIA KOLEJOWA HREBENNE-SOKAL.
W miesiącu marcu 1948 r. zapadła decyzja DOKP w Lublinie połączenie martwej linii kolejowej Uhnów-Sokal-Ulwówek ze stacją Hrebenne. W tym celu należało pobudować całkiem nową linię Hrebenne-Uhnów o długości 12,2 km. Dyrektor ob. Pietrzyk Mieczysław postawił warunek, iż nowy odcinek o długości 12,2 km i odbudowa zdewastowanej linii Uhnów-Sokal-Ulwówek o długości 72 km ma być wykonana w miesiącu listopadzie 1948 r.
Miasta i wioski były zdewastowane i w większości spalone i wyludnione. Brak ludzi do pracy i wyżywienia na miejscu sprawiały duże trudności. Ze względu na sprzyjającą pogodę i pilność sprawy z dniem 1.IV.1948 r. przystąpiono do pracy. Na mieszkanie dla pracowników na stacji Hrebenne przysłano 40 wagonów, urządzono stołówkę. Spośród pracowników Oddziału skompletowano aparat administracyjny i techniczny. Robotników delegowano z różnych miejscowości, wkrótce do pracy było około 400 robotników, w tym 100 kobiet. Roboty rozwijały się należycie. Przy stacji Bełżec została otwarta kopalnia piasku i kursujące dwa pociągi dowoziły brakującą ziemię. Jednocześnie zostały wybudowane stałe mosty i przepusty. Na przestrzeni Uhnów-Sokal naprawa toru, przekucia z szerokiego toru na normalny oraz naprawa wysadzonych mostów i przepustów została zorganizowana na całej długości 72 km zgodnie do opracowanego harmonogramu. Ze względu na niski teren łąki i mokradła, były większe trudności przy budowie mostów i przepustów. Na nowej linii pobudowano 3 mosty stałe o prześwicie 0,8-1,5 m.
Na linii Uhnów-Sokal odbudowano 14 mostów o prześwicie 5-25 m i 15 przepustów o prześwicie 0,6-1,2 m przy dużym wysiłku ze strony pracowników i stosowaniu systemu akordowego, szeroko rozwiniętego współzawodnictwa wszystkie roboty zostały zakończone na dzień 15 listopada 1948 r.
Dnia 16 listopada 1948 r. komisyjny pociąg udekorowany z przedstawicielami Ministerstwa Kolei, DOKP Lublin, Województwa lubelskiego uroczyście wjechał na nowy odcinek linii udając się do stacji Sokal. Na poszczególnych dworcach gromadzili się liczni przedstawiciele miejscowych władz i ludności. Dnia 17 listopada 1948 r. linia Hrebenne-Uhnów-Sokal została oddana do użytku.
Budowa i odbudowa linii trwała zaledwie siedem i pół miesiąca, sposobem gospodarczym przy dużej oszczędności finansowej.info http://www.kolejkamarecka.pun.pl/viewprintable.php?id=318
Przekroczenie byłej granicy Galicji z zaborem rosyjskim w poblizu Lubyczy, przez wojska c.k. Rok 1915. Zbiory własne.